Is je bloedsuikerspiegel de oorzaak van je hormonale klachten?

Weet jij hoe het zit met je bloedsuikerspiegel? Vaak komen we er pas achter dat die out of whack is wanneer de klachten echt goed te merken zijn. Of we herkennen de klachten helemaal niet. Klinkt bekend? Dat is hoe het vaak loopt met klachten gelinkt aan onze hormonen.

Want ja: de manier waarop je eet – en in het bijzonder hoe je je bloedsuikerspiegel beheert – is van cruciaal belang voor je hormonale gezondheid.

Wat doet je bloedsuikerspiegel nou eigenlijk, wat is de connectie met je hormonen en hoe kun je het optimaliseren voor meer energie en minder dipjes (of zelfs diepe dalen)? Time to find out.

Samenvatting

Je bloedsuikerspiegel speelt een essentiële rol in je energieniveaus en je algehele gezondheid. Wanneer het in balans is, voel je je energiek en evenwichtig.
Vermoeidheid, constante honger, sterke suikerbehoefte, moeite met afvallen, verplaatsende pijn en ongemak, slaapproblemen en gevoelens van “hangry”, angstig of rusteloos zijn mogelijke indicatoren van een disbalans in je bloedsuikerspiegel.
Een disbalans in je bloedsuikerspiegel kan ook een aanzienlijke impact hebben op je hormonen, wat op zijn beurt kan leiden tot gezondheidsproblemen zoals PCOS, onregelmatige menstruatiecycli en moeite met gewichtsverlies.
Je menstruatiecyclus kan invloed hebben op je bloedsuikerspiegel. Gedurende de tweede helft van je cyclus, de luteale fase, kan je insulinegevoeligheid afnemen, wat kan leiden tot hogere bloedsuikerspiegels.
Een stabiele bloedsuikerspiegel kan helpen bij gewichtsverlies door insulineniveaus te reguleren, de stofwisseling te verbeteren en honger en trek in zoetigheid te verminderen.
PCOS en bloedsuikerspiegelproblemen zijn vaak nauw met elkaar verbonden. Vrouwen met PCOS hebben vaak insulineresistentie, wat leidt tot verhoogde bloedsuikerspiegels.

Lees verder om erachter te komen hoe je je bloedsuikerspiegel en hormonen optimaal helpt functioneren.

Waar is je bloedsuikerspiegel goed voor?

De term “bloedsuikerspiegel” verwijst naar de hoeveelheid glucose, een type suiker, die aanwezig is in je bloedbaan op een bepaald moment. Glucose is de belangrijkste energiebron van je lichaam en komt voornamelijk uit de koolhydraten in je voeding.

Na het eten van een maaltijd, worden de koolhydraten in dat voedsel omgezet in glucose. Deze glucose wordt vervolgens in je bloedbaan opgenomen en getransporteerd naar de cellen van je lichaam, waar het wordt gebruikt als brandstof voor energie.

Het niveau van glucose in je bloed verandert gedurende de dag, afhankelijk van factoren zoals wat en wanneer je eet, hoeveel je beweegt, en de hoeveelheid stress waarmee je te maken hebt. Het is normaal dat je bloedsuikerspiegel stijgt na het eten, en vervolgens daalt als je lichaam de glucose gebruikt voor energie.

Om je bloedsuikerspiegel in balans te houden, produceert je lichaam het hormoon insuline. Insuline fungeert als een soort “sleutel” die de cellen van je lichaam opent, waardoor glucose kan binnendringen en als energie kan worden gebruikt. Als er te veel glucose in je bloed is en niet genoeg insuline, kan je bloedsuikerspiegel te hoog worden, wat leidt tot hyperglykemie. Als er te weinig glucose in je bloed is, kan je bloedsuikerspiegel te laag worden, wat leidt tot hypoglykemie.

Idealiter willen we dat onze bloedsuikerspiegel in een gezond bereik blijft gedurende de dag, zonder al te grote schommelingen. Dit helpt ons niet alleen om onze energieniveaus stabiel te houden, maar het is ook belangrijk voor onze algehele gezondheid en welzijn.

Welke symptomen geeft een verstoorde bloedsuikerspiegel?

Schommelingen in je bloedsuikerspiegel zijn dus normaal, maar wanneer deze te groot zijn kun je een breed scala aan klachten ervaren, zoals:

Je bent vaak moe: een van de meest voorkomende symptomen van schommelende bloedsuikerspiegels is vermoeidheid, vooral na een maaltijd. Dit komt doordat te veel suiker in je bloed je cellen kan overbelasten en je lichaam harder moet werken om de suiker te verwerken.
Je hebt constant honger: een hoge bloedsuikerspiegel kan leiden tot een constant gevoel van honger, zelfs nadat je net gegeten hebt. Dat wordt veroorzaakt doordat je cellen, ondanks de hoge bloedsuikerspiegel, de suiker die ze nodig hebben voor energie niet effectief kunnen opnemen.
Je hebt superveel zin in suiker: wanneer je bloedsuikerspiegel daalt, kan je lichaam snakken naar snelle energiebronnen, zoals suikerrijke voedingsmiddelen.
Je hebt moeite met afvallen: een hoge bloedsuikerspiegel kan het lastig maken om gewicht te verliezen. Dit komt omdat insuline, het hormoon dat je bloedsuikerspiegel reguleert, ook de vetopslag in je lichaam regelt. Wanneer je bloedsuikerspiegel hoog is, produceert je lichaam meer insuline, wat kan leiden tot verhoogde vetopslag–en dus lastiger afvallen.
Je hebt allerlei pijntjes en ongemakken: te veel suiker in je bloed kan ontstekingen in je lichaam veroorzaken, wat kan leiden tot ‘onverklaarbare’ pijnen op allerlei plaatsen.
Je hebt moeite met in slaap vallen of blijven: de hele dag moe, en dan toch lastig in slaap vallen of blijven? Ook dat kan veroorzaakt worden door een verstoorde bloedsuikerspiegel.
Je bent vaak ‘hangry’, angstig of rusteloos: het is als het ware een oerinstinct: wanneer je te lang zonder eten gaat, kan je bloedsuikerspiegel dalen, wat gevoelens van prikkelbaarheid, angst of rusteloosheid kan veroorzaken.

Heb je PCOS? Dan kan er een link zijn met je bloedsuikerspiegels. PCOS hangt namelijk vaak samen met insulineresistentie. [1]

Waarom is een goed functionerende bloedsuikerspiegel zo belangrijk?

Natuurlijk wil je de waslijst aan klachten hierboven voorkomen. Maar het gaat dieper dan het vermijden van ongemakken. Een goed functionerende bloedsuikerspiegel betekent dat je lichaam de inname en het gebruik van glucose efficiënt kan beheren.

Je zult merken dat je energieniveaus gedurende de dag stabiel blijven, je je na de maaltijden vol en tevreden voelt en je geen constante behoefte hebt aan suiker. Je kunt je meer focussen op wat je te doen staat en met energie genieten van alles wat er om je heen gebeurt.

Welke impact heeft je bloedsuikerspiegel op je hormonen?

Het hangt allemaal samen! Een stabiele bloedsuikerspiegel kan helpen om je hormonen in balans te brengen. Een onevenwichtige bloedsuikerspiegel leiden tot problemen met allerlei belangrijke hormonen:

Progesterone: een stijging van het stresshormoon cortisol (wat kan gebeuren bij schommelingen in de bloedsuikerspiegel) kan de hoeveelheid progesteron in je lichaam verminderen, wat kan leiden tot aandoeningen zoals PMS, PCOS, endometriose en meer. [2]
Testosteron: hoge insulinespiegels kunnen je eierstokken aanzetten tot het produceren van meer testosteron, wat kan leiden tot onregelmatige menstruatie of amenorroe (het uitblijven van je menstruatie). [3]
SHBG (Sex Hormone Binding Globulin): Een hoge insulinespiegel kan ook de hoeveelheid SHBG in je lichaam verlagen. SHBG bindt testosteron zodat het niet allemaal tegelijk beschikbaar is, dus een lagere hoeveelheid SHBG kan leiden tot meer hormonale onevenwichtigheden. [4]

De invloed van je cyclus op je bloedsuikerspiegel

Hangry, minder energie, angst, honger hebben en schommelen met je gewicht – hoort dat niet gewoon bij je cyclus?

In zekere zin wel, maar alles met mate. Het hoeft en hoort niet heftig te zijn en echt een impact te hebben op je dagelijke leven.

Ja, je cyclus en je bloedsuikerspiegel zijn verbonden. De schommelingen in hormonen kunnen gedurende je cyclus ook je bloedsuikerspiegel beïnvloeden. Dit is hoe je dat merkt per cyclus fase:

Folliculaire fase

Dit is de eerste helft van je cyclus die begint op de eerste dag van je menstruatie en eindigt bij de eisprong. In deze fase zijn je oestrogeenspiegels relatief laag. Oestrogeen helpt bij het reguleren van de insulinerespons, dus wanneer de niveaus laag zijn, kan je lichaam insuline efficiënter inzetten, wat resulteert in een stabielere bloedsuikerspiegel.

Luteale fase

In de tweede helft van je cyclus, die begint na de eisprong en eindigt wanneer je menstruatie begint, stijgen de progesteronspiegels. Progesteron kan je insulinegevoeligheid verminderen, wat betekent dat je lichaam mogelijk meer insuline nodig heeft om suiker uit je bloedbaan te halen. Dit kan leiden tot hogere bloedsuikerspiegels.

Verhoogde oestrogeenspiegels kunnen ook bijdragen aan verhoogde insulineresistentie en dus aan schommelingen in de bloedsuikerspiegel.

Vlak voor je menstruatie

In de dagen vlak voor je menstruatie, wanneer zowel oestrogeen als progesteron dalen, kunnen sommige vrouwen een daling van de bloedsuikerspiegel ervaren. Als je in die periode opeens verlangt naar koolhydraatrijke voeding, dan ben je misschien een van hen.

Wat betekent de connectie tussen je bloedsuikerspiegel en je hormonen?

Cyclische schommelingen zijn normaal, en je kunt je bloedsuikerspiegel niet loskoppelen hiervan. Maar sommige schommelingen kunnen problemen veroorzaken, vooral bij vrouwen met insulineresistentie of diabetes.

Door te begrijpen hoe je menstruatiecyclus je bloedsuikerspiegel beïnvloedt, kan je beter in staat zijn om je symptomen te managen en bewuste keuzes te maken over voeding en levensstijl gedurende je hele cyclus. Zo kan je ervoor zorgen dat je op je best functioneert, ongeacht de fase van de cyclus waarin je je bevindt.

Ook stress en je bloedsuikerspiegel hangen samen

Stress is niet iets dat om ons heen gebeurt – het gebeurt ook binnen in ons lijf. Zowel fysieke als emotionele stress kunnen een aanzienlijke invloed hebben op je bloedsuikerspiegels. [5]

Wanneer je stress ervaart, reageert je lijf door het vrijgeven van stresshormonen zoals cortisol en adrenaline. Deze hormonen zorgen ervoor dat je lichaam glucose en vet vrijmaakt uit opslagplaatsen in je lichaam om te gebruiken als directe energie – een ietwat outdated overblijfsel uit de tijd dat we als mensen in het wild moesten reageren op dreigend gevaar.

Onder die omstandigheden was dit een nuttige reactie. Maar nu krijg je gewoon een paniekaanval in de supermarkt.

Het probleem ontstaat wanneer we chronische stress ervaren. Chronische stress betekent dat je lijf voortdurend in die “fight, flight of freeze”-modus zit, waardoor het lichaam voortdurend hoge hoeveelheden glucose in de bloedbaan vrijgeeft. Aangezien deze extra glucose meestal niet door fysieke activiteit wordt verbrand, kan dit leiden tot een aanhoudend hoge bloedsuikerspiegel. Met alle gevolgen van dien.

Waarom is het lastiger om vet te verliezen met een chaotische bloedsuikerspiegel?

Wanneer je moeite hebt met afvallen, kan daar veel aan ten grondslag liggen. Anticonceptie, je schildklier, onderliggende aandoeningen, maar ook je bloedsuikerspiegel.

Een evenwichtige bloedsuikerspiegel draagt actief bij aan gezonder vetverlies, en wel zo:

Beheersen van eetbuien: wanneer je bloedsuikerspiegel schommelt, kun je intense hunkeringen naar voedsel ervaren, met name naar voedingsmiddelen die rijk zijn aan suiker en koolhydraten. Door je bloedsuikerspiegel stabiel te houden, kun je deze (neiging tot) eetbuien beperken, wat je kan helpen om je aan gezondere voedingskeuzes te houden.
Optimaliseren van energieniveaus: een stabiele bloedsuikerspiegel zorgt ervoor dat je lichaam constant een stabiele energiebron heeft, waardoor je in beweging kunt blijven.
Bevorderen van insuline-efficiëntie: insuline is het hormoon dat verantwoordelijk is voor het transport van glucose naar de cellen om als energie te worden gebruikt. Wanneer dit allemaal op rolletjes werkt, wordt minder glucose opgeslagen als vet.

Wil je aan de slag met gezond vet verliezen, dan kan het enorm helpen om je bloedsuikerspiegel mee te nemen in je plannen.

Je bloedsuikerspiegel in balans houden hoeft niet moeilijk te zijn

Meten is weten. Wil je je bloedsuikerspiegel verbeteren, dan moet je eerst weten op welke levels je zit. Daar kun je het beste voor metingen laten doen.

Heb je vervolgens een idee van waar je zit en waar je naartoe wilt, dan kun je met de volgende tips aan de slag:

Eet evenwichtige maaltijden: zorg ervoor dat je maaltijden eiwitten, gezonde vetten en koolhydraten bevatten. Deze voedingsstoffen kunnen helpen de absorptie van glucose in de bloedbaan te vertragen en een ongezonde piek in de bloedsuikerspiegel te voorkomen.
Sla geen maaltijden over: breng je bloedsuikerspiegel niet in paniek door maaltijden te skippen. Dit kan leiden tot een daling van de bloedsuikerspiegel, wat resulteert in een cortisol- en bloedsuikerspiegelpiek. Probeer in plaats daarvan gedurende de dag consistente maaltijden te hebben.
Zorg dat je voldoende slaap krijgt: zorg ervoor dat je elke nacht 7-9 uur slaap krijgt. Een gebrek aan slaap kan leiden tot hogere cortisol- en bloedsuikerspiegels.
Probeer je stress beter te managen: je stresslevels kunnen je bloedsuikerspiegels verhogen, dus probeer dagelijks tijd te maken voor ontspanning en stressmanagement. Dit kan lezen zijn, een wandeling maken, mediteren, of wat voor jou ook maar werkt. Dit artikel staat boordevol praktische tips over hoe je beter met stress kunt leren omgaan.

Op een efficiënte manier je hormonale klachten aanpakken

Vaak weet je niet waar te beginnen. Er liggen zoveel tips en adviezen voor het oprapen, maar welke werken nou voor jou?

Wil je de oorzaak van je klachten echt onderzoeken en stappen gaan zetten om je beter te voelen? Ik heb je op een efficiënte manier naar een oplossing toe te werken. Met een persoonlijk, uniek en holistisch traject. Meer weten over online women’s health coaching? Let’s talk.

Je hoeft niet te wachten op testuitslagen om waardevolle veranderingen aan te brengen in je levensstijl. Met de Women’s Health Guide (gratis!) kun je gemakkelijk zelf de eerste stappen zetten en een verschil beginnen te voelen in je mentale en fysieke gezondheid.

Bronnen